บทความ

                ในงานติดตั้งระบบดับเพลิงอัตโนมัติด้วยน้ำที่ใช้กันในโรงงานอุตสาหกรรมและตามอาคารทั่วไปนั้นนั้น อุปกรณ์ที่มีความสำคัญอย่างมากนอกเหนือจากเครื่องสูบน้ำดับเพลิง สายฉีดน้ำดับเพลิง และวาล์วเปิดปิดต่างๆ ซึ่งถือเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ในงานติดตั้งระบบดับเพลิงอัตโนมัติด้วยน้ำ นั่นคือท่อส่งหรือท่อลำเลียงน้ำดับเพลิงนั่นเอง ท่อส่งน้ำดับเพลิงทำหน้าที่ในการคอยลำเลียงน้ำจากแหล่งน้ำสู่ปลายทาง กล่าวคือท่อดับเพลิงเป็นเส้นทางการไหลของน้ำนำไปใช้ในการดับเพลิงนั่นเอง
            ท่อดับเพลิงที่ใช้ส่วนใหญ่ เป็นท่อเหล็กที่มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางแตกต่างกันไป ตามขนาดหรือพื้นที่ที่ติดตั้ง อาทิ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 10 นิ้ว 8 นิ้ว หรือขนาดเล็ก 1 นิ้ว 2 นิ้ว เป็นต้น แต่ส่วนใหญ่ความยาวของท่อส่งน้ำดับเพลิง หรือท่อดับเพลิงจะมีความยาวที่เท่ากันทุกขนาด คือ มีความยาวเส้นละ 6 เมตร ดังนั้นการต่อท่อ เพื่อให้ได้ความยาว หรือลักษณะโค้งงอตามต้องการ จึงเป็นเรื่องที่มีความสำคัญและมีความจำเป็นอย่างมาก ส่วนวิธีการเชื่อมต่อท่อที่นิยมใช้โดยทั่วไป นั่นก็คือการเชื่อมต่อท่อด้วยวิธีการเชื่อมไฟฟ้า ซึ่งต้องอาศัยทักษะและความชำนาญของช่างในการเชื่อม เพราะรอยแผลของการเชื่อมจะต้องมีความแข็งแรง ไม่รั่วซึม รองรับแรงดันของน้ำตามมาตรฐานที่กำหนดได้   
การเชื่อมต่อท่อด้วยวิธีการเชื่อมไฟฟ้าเป็นวิธีการที่นิยมก็จริง แต่วิธีนี้ทำให้เกิดประกายไฟจากการเชื่อม ซึ่งอาจก่อให้เกิดอันตรายและเป็นสาเหตุของอัคคีภัยก็เป็นได้ โดยบางพื้นที่หรือหน่วยงานบางแห่งไม่อนุญาตทำให้เกิดประกายไฟ อย่างโรงงานหรือพื้นที่ที่มีกระบวนการและกรรมวิธีการผลิตสินค้าจำพวกสารเคมีและวัตถุไวไฟ เป็นต้น การเชื่อมต่อท่อด้วยวิธีการเชื่อมไฟฟ้านี้ จึงไม่สามารถปฏิบัติได้กับพื้นที่ที่ไม่อนุญาตหรือพื้นที่ที่มีข้อห้ามเหล่านี้ ทางเลือกที่ดีที่สุดวิธีหนึ่งในปัจจุบัน สำหรับการเชื่อมต่อท่อโดยไม่ก่อให้เกิดประกายไฟ เหมือนกับการการเชื่อมต่อท่อด้วยวิธีการเชื่อมไฟฟ้า นั่นคือการนำเอาอุปกรณ์ สิ่งประดิษฐ์ ซึ่งถือเป็นนวัตกรรมของงานติดตั้งระบบดับเพลิงในปัจจุบัน นั่นคือการนำเอาข้อต่อท่อแบบกรูฟ คับปลิ้ง (Grooved Coupling) มาใช้ติดตั้ง ซึ่งวิธีนี้ยังสามารถนำไปใช้ในงานท่อเหล็กอื่นๆ ได้อีกด้วย
             การเชื่อมต่อท่อแบบกรูฟ คับปลิ้ง (Grooved Coupling) คือการใช้ข้อต่อท่อหรือข้อต่อโดยที่มีการเซาะร่อง (Grooved) และรัดหรือเชื่อมต่อโดยใช้ตัวรัดท่อที่มียางอยู่ด้านใน (Coupling) อุปกรณ์กรูฟมีมากมายหลายรูปแบบทั้งนี้ขึ้นอยู่การนำไปใช้ ซึ่งมีทั้งแบบกรูฟหน้าจานหรือหน้าแปลน กรูฟข้องอ องศาต่างๆ  ข้องอลดกลม ข้องอลดเบี้ยว อีกทั้งยังมีกรูฟที่เป็นข้อต่อแบบสามทาง หรือสี่ทาง ซึ่งก็มีทั้งขนาดปกติ และลดขนาด นอกจากนี้ยังมีกรูฟแบบรัดแยก สามทางและสี่ทางอีกด้วย  กล่าวคืออุปกรณ์ข้อต่อท่อแบบปกติ มีเช่นไร อุปกรณ์ข้อต่อท่อแบบกรูฟ ก็มีแบบนั้น จึงเป็นการสะดวกและง่ายที่จะนำไปใช้งานเป็นอย่างยิ่ง ส่วนตัวรัด หรือคับปลิ้ง  (Coupling) จะมีลักษณะเป็นเหล็กสองชิ้นประกบกันโดยใช้น็อตขันให้แน่น รูปร่างเหมือนวงแหวนเมื่อนำมาประกบกัน ภายในมียางที่สามารถทนทานต่อแรงดันได้ดี ป้องกันการรั่วซึม ซึ่งมีทั้งแบบชนิดยึดแน่น (Rigid Coupling) และแบบชนิดยืดหยุ่น (Flexible Coupling)  มีมากมายหลายขนาด ตามขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางของท่อดับเพลิงหรือข้อต่อท่อแบบกรูฟที่ใช้ โดยส่วนใหญ่สามารถทนแรงดันได้ตั้งแต่ 300 – 700 PSI (ขึ้นอยู่กับขนาดและรุ่นที่ใช้)
             ข้อดีของการใช้ข้อต่อท่อแบบกรูฟ คับปลิ้ง(Grooved Coupling) ในการการเชื่อมต่อท่อดับเพลิง นอกจากจะทำให้ไม่เกิดประกายไฟ เหมือนการเชื่อมไฟฟ้าแล้ว สิ่งที่เห็นเด่นชัดไม่แพ้กันของการใช้ข้อต่อท่อแบบกรูฟ คับปลิ้ง(Grooved Coupling) นั่นคือ สามารถติดตั้งได้ง่าย ไม่ยุ่งยาก สะดวกรวดเร็วกว่าการเชื่อมไฟฟ้า ทำให้ช่วยประหยัดเวลาและแรงงานในการติดตั้ง สามารถถอดประกอบได้ง่าย จึงทำให้สะดวกในการซ่อมบำรุงระบบ นอกจากนี้ยังสามารถรับแรงสั่นสะเทือนได้ดีเพราะมียางภายในตัวรัด(Coupling) นั่นเอง
               สำหรับวิธีการเลือกใช้งานข้อต่อท่อแบบกรูฟ คับปลิ้ง (Grooved Coupling)นั้น ควรเลือกใช้ที่มีขนาดและรูปแบบที่เหมาะสมกับขนาดของท่อ อุปกรณ์และยางข้างในของตัวรัดอยู่ในสภาพสมบูรณ์ มีครบถ้วน ไม่เปื่อยหรือขาด สภาพพร้อมใช้งาน นอกจากนี้ยังควรเลือกใช้ยี่ห้อที่ได้รับการรับรองมาตรฐานของงานระบบดับเพลิง ซึ่งปัจจุบันในประเทศไทยมีบริษัทนำเข้าและจัดจำหน่ายมากมายหลายบริษัท
           
           
                                                                                                                                            ขอขอบคุณข้อมูลจาก http://www.1nuofitting.com