บทความ

    เหตุเพลิงไหม้ หรือไฟไหม้ ถือเป็นหนึ่งในภัยภิบัติที่สร้างความสูญเสียและความเสียหาย ในหลายๆ ด้าน ทั้งทรัพย์สิน สภาพแวดล้อม รวมถึงด้านจิตใจ ซึ่งมีโอกาสเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา ส่วนสาเหตุนั้นเกิดได้จากทั้งฝีมือมนุษย์ และเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ “ไฟ” เกิดจากองค์ประกอบหลักสามส่วน ประกอบด้วย    อ็อกซิเจน ความร้อน และเชื้อเพลิง ซึ่งหากขาดองค์ประกอบใด องค์ประกอบหนึ่งไป ไฟก็ไม่สามารถเกิดขึ้นได้

    หลายต่อหลายครั้งที่เราได้เห็นภาพข่าวเหตุการณ์เพลิงไหม้ในอาคารบ้านเรือน หรือสถานที่ต่างๆ เผยแพร่ทางโทรทัศน์ และทางอินเตอร์เน็ต แล้วพบว่าในเหตุการณ์นั้น มีผู้ได้รับบาดเจ็บหรือเสียชีวิต ซึ่งถือเป็นความสูญเสียอันยิ่งใหญ่ ประเมินค่าไม่ได้ ดังนั้นหากเรามีความรู้ และเตรียมรับมือเหตุการณ์เพลิงไหม้ อย่างไม่ประมาท เชื่อว่าคงจะช่วยให้เราเอาตัวรอด และช่วยลดการสูญเสียได้เป็นอย่างดี

    เมื่อเราพบเห็น หรืออยู่ในเหตุการณ์ไม่คาดฝัน อย่างเหตุเพลิงไหม้นั้น สิ่งแรกเราควรทำนั่นก็คือ ตั้งสติให้ดี อย่าตื่นตระหนกจนทำอะไรไม่ถูก  หากเราเป็นผู้พบเห็นเหตุการณ์เป็นคนแรก เราต้องประเมินเบื้องต้นว่า เพลิงมีขนาดใหญ่ มากน้อยเพียงใด เราสามารถดับด้วยตนเองได้หรือไม่ หากสามารถดับได้ด้วยตนเอง ก็ควรรีบกระทำโดยทันที ก่อนที่เพลิงจะลุกลามออกไป แต่หากไม่สามารถดับด้วยตนเองได้ สิ่งต่อไปที่เราต้องรีบกระทำคือ ร้องตะโกนให้คนช่วย และรีบไปกดสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้ในจุดที่ใกล้ที่สุด รีบแจ้งเจ้าหน้าที่ระงับเพลิง หรือเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง เพื่อมาระงับเหตุการณ์ แล้วรีบหนีออกจากอาคารให้เร็วที่สุด ทิ้งสัมภาระทุกสิ่ง เพื่อความสะดวกในการอพยพ

   หากเกิดเหตุเพลิงไหม้ในอาคารสูง เราควรรีบเดินตามเส้นทางที่อาคารนั้นๆ ได้กำหนดไว้ โดยสังเกตเส้นทางหนีไฟ ที่มีสัญลักษณ์รูปคนก้าวเท้า หรือภาพคนในลักษณะคล้ายๆ กับกำลังวิ่ง แล้วจึงรีบหนีหรืออพยพไปตามเส้นทางนั้น ซึ่งเส้นทางการหนีไฟที่ดีที่สุด นั่นคือการใช้บันไดหนีไฟ ซึ่งบันไดหนีไฟถือเป็นส่วนที่มีความปลอดภัยที่สุดในอาคาร ในกรณีเมื่อเกิดเหตุเพลิงไหม้ เพราะบันไดหนีไฟ ได้ถูกออกแบบและก่อสร้างขึ้นมาโดยใช้วัสดุที่เป็นฉนวนกันไฟ มีความแข็งแรง ทนทาน มีความสามารถในการป้องกันไฟและความร้อนโดยเฉพาะ ประตูสามารถเปิดเข้าบันไดหนีไฟได้ทางเดียว ไม่สามารถเปิดออกได้ หากยังไม่อยู่ชั้นหรือตำแหน่งที่มีความปลอดภัย โดยส่วนใหญ่จะอยู่ชั้นล่าง ทั้งนี้ก็เพื่อป้องกันผู้อพยพไม่ให้ออกนอกเส้นทาง ทั้งนี้ก็เพื่อความปลอดภัยของผู้ใช้บันไดหนีไฟนั่นเอง  ข้อพึงระวังที่เราควรระลึกถึงเสมอในกรณีที่ตกอยู่ในเหตุการณ์เพลิงไหม้ นั่นคือ ห้ามใช้ลิฟต์โดยสารในการหนีไฟ หรือขณะเกิดเหตุเพลิงไหม้เป็นอันขาด เพราะเมื่อเกิดเหตุการณ์เพลิงไหม้ จนลุกลามเป็นวงกว้าง ระบบไฟฟ้าทุกส่วนภายในอาคารจะไม่สามารถใช้งานได้ นั่นอาจทำให้เราติดอยู่ในลิฟต์ หากไม่มีคนมาช่วยได้ทัน จนขาดอากาศหายใจ อาจทำให้เสียชีวิตได้

    หากในเหตุการณ์ไฟไหม้นั้น มีกลุ่มควันเป็นจำนวนมากจนมองไม่เห็นทางเดิน เราควรก้มต่ำ หรือคลานหนีออกมา เพราะคุณสมบัติของควันไฟมักจะลอยตัวขึ้นที่สูง ถ้าเรารีบวิ่งหรือรีบเดิน อาจไปชนสิ่งกีดขวาง ทำให้เกิดอันตราย ได้รับบาดเจ็บได้ หากเป็นไปได้ หรืออยู่ใกล้ห้องน้ำ หรือมีขวดน้ำ ควรหาผ้ามาชุบน้ำ แล้วนำมาปิดปากและจมูก เพื่อป้องกันการสูดดมควันไฟ  เพราะหากเราสูดดมควันเข้าไปในปริมาณที่มาก อาจทำให้เราหมดสติได้

    เมื่อเราออกมาจากอาคารได้แล้ว ให้รีบไปรวมตัวที่จุดรวมพล ที่ทางอาคารได้กำหนดไว้ ทั้งนี้ก็เพื่อให้เจ้าหน้าที่ได้ตรวจสอบจำนวนคน ว่ามาครบหรือไม่ หากไม่ครบจะได้หาวิธีช่วยเหลือผู้ที่ติดอยู่ในอาคารต่อไป  กรณีที่ได้รับบาดเจ็บ หรือมีอาการผิดปกติทางร่างกายให้รีบแจ้งเจ้าหน้าที่พยาบาล เพื่อปฐมพยาบาล ก่อนส่งรักษาที่โรงพยาบาลต่อไป